Ekonomik Zorluk Analizi (EZA) Bülteni, Eylül 2023

Aylin İngenç, Araştırmacı


Eylül 2023

TÜİK, 10 Mart 2021 tarihli haber bülteninde, işgücü istatistiklerinde yeni düzenlemelere geçerek, işgücü piyasası göstergelerini üçer aylık hareketli ortalamalar yerine aylık verilere dayalı olarak yayınlayacağını duyurdu. Ardından 15 Şubat 2022 tarihli duyurusuyla veri takviminde bir değişiklik daha yaparak, tarım dışı işsizlik oranı, kayıtdışı oranı gibi verileri 10 Mart 2022 tarihinden itibaren yalnızca çeyreklik olarak açıklayacağını ilan etti.

Hatırlanacağı gibi bu gelişmeler SPM’nin Şubat 2022’den itibaren kamuoyuyla paylaşmaya başladığı EZA endekslerinin yayınına ara vermesini zorunlu kılmıştı. EZA endekslerinin ölçmeye çalıştığı ekonomik zorlukların giderek artması üzerine SPM, bu endekslerin tanımında ve kapsamında TÜİK’in veri takvimindeki değişikliklerin zorunlu kıldığı güncellemeleri yaparak “Ekonomik Zorluk Analizi (EZA) Bülteni”ni yeniden yayınlamaya karar verdiğini açıklamıştı.

Daha önceki bültenlerimizde de kaydettiğimiz gibi, literatürde “Sefalet Endeksi” (Misery Index) olarak bilinen ve (genel) işsizlik oranı ile enflasyon oranının toplamından oluşan popüler endeks işgücü piyasasında ekonomik sıkıntıya yol açan asıl sorunun işsizlik olduğu kabulüne dayanıyor. Oysa Türkiye’de, çalışan kesimleri de ciddi biçimde etkilemeye başlayan yüksek enflasyonun yegâne mağdurları aktif olarak iş aradığı halde iş bulamayan işsizler değil. Çalışmak istediği ve çalışmaya hazır olduğu halde iş bulma ümidini kaybettiği için aktif olarak iş aramayı bırakan ve dolayısıyla işsiz statüsünde sayılmayanlar da en az resmi işsizler kadar büyük sıkıntı çekiyor.

Geleneksel Sefalet Endeksinin arkasındaki kavramlaştırmayı genişleterek her ay düzenli olarak hesaplamaya başladığımız ve SPM Ekonomik Zorluk Analizi Bülteni aracılığıyla duyurduğumuz Genişletilmiş Sefalet Endeksinin (GSE) hem toplumun yaşadığı ekonomik zorlukların hem de işgücü piyasasındaki iş bulma sorunlarının seyrini daha yakından ve gerçekçi biçimde izleme imkanı verdiğini düşünüyoruz.

GSE’nin ölçtüğü büyüklüklere ek olarak, kazancını eğreti istihdam biçimlerinden sağlayan milyonların da hissettiği yoksunluk SPM’nin bundan böyle üçer aylık aralıklarla hesaplayıp kamuoyuyla paylaşmaya başladığı EZA göstergelerine duyulan ihtiyacın da kaynağı.

Dolayısıyla SPM TÜİK’in veri takviminin izin verdiği aralıklara uygun biçimde farklı frekanslarda hesapladığı GSE ve EZA göstergelerini güncelledikçe bekletmeksizin kamuoyuyla paylaşmaya devam edecek.

[ Notu İndir]