Ekonomik Zorluk Analizi (EZA) Bülteni, Haziran 2022
Aylin İngenç, Araştırmacı
Haziran 2022
TÜİK, 10 Mart 2021 tarihli haber bülteninde, işgücü istatistiklerinde yeni düzenlemelere geçerek, işgücü piyasası göstergelerini üçer aylık hareketli ortalamalar yerine aylık verilere dayalı olarak yayınlayacağını duyurdu. Ardından 15 Şubat 2022 tarihli duyurusuyla veri takviminde bir değişiklik daha yaparak, tarım dışı işsizlik oranı, kayıtdışı oranı gibi verileri 10 Mart 2022 tarihinden itibaren yalnızca çeyreklik olarak açıklayacağını ilan etti.
Hatırlanacağı gibi bu gelişmeler SPM’nin Şubat 2022’den itibaren kamuoyuyla paylaşmaya başladığı EZA endekslerinin yayınına ara vermesini zorunlu kılmıştı. Ancak EZA endekslerinin ölçmeye çalıştığı ekonomik zorlukların giderek artması üzerine SPM, bu endekslerin tanımında ve kapsamında TÜİK’in veri takvimindeki değişikliklerin zorunlu kıldığı güncellemeleri yaparak “Ekonomik Zorluk Analizi (EZA) Bülteni”ni yeniden yayınlamaya karar verdi.
Bundan böyle her ay yayınlanacak EZA bültenlerinde “Genişletilmiş Sefalet Endeksi” (GSE) adını verdiğimiz yeni göstergemizi kamuoyu ile paylaşacağız. Bunun yanı sıra, ihtiyaç duyduğumuz verilerden TÜİK’ce çeyreklik olarak duyurulmaya başlananlar yayınlandıkça hesaplayacağımız iki adet yeni EZA göstergesine de yer vereceğiz.
Daha önceki bültenlerimizde de kaydettiğimiz gibi, literatürde “Sefalet Endeksi” (Misery Index) olarak bilinen ve (genel) işsizlik oranı ile enflasyon oranının toplamından oluşan popüler endeks işgücü piyasasında ekonomik sıkıntıya yol açan asıl sorunun işsizlik olduğu kabulüne dayanıyor. Oysa Türkiye’de, çalışan kesimleri de ciddi biçimde etkilemeye başlayan yüksek enflasyonun yegâne mağdurları aktif olarak iş aradığı halde iş bulamayan işsizler değil. Çalışmak istediği ve çalışmaya hazır olduğu halde iş bulma ümidini kaybettiği için aktif olarak iş aramayı bırakan ve dolayısıyla işsiz statüsünde sayılmayanlar da en az resmi işsizler kadar büyük sıkıntı çekiyor.
Hatta SPM’nin “eğreti olmayan istihdam oranı” hesaplamaları yoluyla bir süredir izlemekte olduğu göstergenin düşük değerlerinin de ima ettiği gibi, istihdamın eğreti biçimlerinin maalesef yaygın olduğu Türkiye’de bu tür işlerde çalışanlar da kendilerine sıkıntısız bir yaşam sağlayacak kazanç kaynaklarından yoksunlar.
Esasen GSE’nin ölçtüğü büyüklüklerle birlikte bu yoksunluk SPM’nin bundan böyle üçer aylık aralıklarla hesaplayıp kamuoyuyla paylaşmaya hazırlandığı EZA göstergelerine duyulan ihtiyacın da kaynağı. Dolayısıyla SPM bundan böyle TÜİK’in veri takviminin izin verdiği aralıklara uygun biçimde farklı frekanslarda hesapladığı GSE ve EZA göstergelerini güncelledikçe bekletmeksizin kamuoyuyla paylaşacak.
[ Notu İndir]