Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Ağustos 2019
Pınar Kaynak, Araştırmacı
9 Ağustos 2019
- SPM: “İHRACAT VE İTHALATTAKİ ARTIŞLAR SÜRÜYOR, MAYIS 2019 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK YÜZDE 12,7 OLARAK GERÇEKLEŞEBİLİR” - “SPM’ye göre Mayıs-2019 döneminde işsizlik oranı 0,3 puan daha azalacak”
İşgücü piyasaları göstergelerine dair isabetli tahminleri ile tanınan Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi (SPM), 15 Ağustos 2019-Perşembe günü ilan edilecek Mayıs-2019 işsizlik oranının (2019-Nisan dönemine göre) 0,3 puan azalarak yüzde 12,7 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Mayıs-2019 döneminde tarım dışı işsizlik oranı da 0,3 puan azalarak yüzde 14,7 olarak belirlenebilir.
SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, işsizlik verilerinde Mart döneminden beri gözledikleri aşağı yönlü trendin Mayıs döneminde de devam etmesi beklentisi içinde olduklarını ifade ederek, “Mayıs döneminde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 10 artarken, yatırım malları ithalatı yüzde 7, ham madde ithalatı ise yüzde 1 oranında artmıştır. Bu gelişmeler ekonomide ufak bir toparlanmanın işareti sayılabilir ve işgücü piyasasına yansıması da şaşırtıcı olmayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde araştırmacı Pınar KAYNAK’ca yapılan tahminler; TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarını kapsıyor. Tahminler, bu göstergelerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirildi. SPM, Ağustos-2019 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Mayıs-2019 dönemine ait 15 Ağustosta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının değişmeyeceği tahmin ediliyor
SPM, 15 Ağustos’ta açıklanacak veriler kapsamında mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise sabit kalarak yüzde 16,0 seviyesinde gerçekleşeceğini, bu gelişmelere paralel olarak istihdam oranının 0,2 puan artarak yüzde 46,2 düzeyinde hesaplanacağını öngörürken, sanayi istihdamının ise ufak bir artışla 5 milyon 578 bin kişi seviyesine çıkmasını beklediğini bildirdi.
SPM: Sanayi istihdamındaki artış Mayıs 2019 döneminde de devam edebilir
Geçtiğimiz ay yayınlanan bültende işsizlik verilerinde frenleme bekledikleri yönündeki analizini anımsatan SPM, 16 Temmuz tarihinde açıklanan Nisan 2019 dönemi işsizlik oranlarının da bu yönde gerçekleştiğini kaydetti. “Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı tahminlerimizle bire bir örtüşerek yatay seyretmiş ve yüzde 16 olarak açıklanmıştır” denilen SPM çalışmasında, hem genel hem de tarım dışı işsizlik oranlarının 1,1 puan azalarak, sırasıyla yüzde 13 ve yüzde 15 olarak ilan edildiği vurgulandı.
Sanayi istihdamının ise Nisan dönemi değerine ilişkin tahmin ettikleri rakam 5 milyon 360 bin kişi iken gerçekleşmenin 5 milyon 553 bin kişi şeklinde duyurulduğu kaydedilen açıklamada, “Tahminlerimize göre Mayıs döneminde bu sayının 5 milyon 578 bin kişiye çıkması beklenmelidir” denildi.
SPM: İhracat ve ithalatta canlanmalar, ekonomide toparlanma işareti
Çalışmanın sonuç bölümünde ise yüzde 12,7’ye gerilemesi öngörülen Mayıs 2019 dönemi işsizlik verisine yönelik şu görüşlere yer verildi: “İşsizlik verilerinde Mart döneminden beri gözlediğimiz aşağı yönlü trendin Mayıs döneminde de devam etmesi beklenmelidir. Mayıs döneminde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 10 artarken, yatırım malları ithalatı yüzde 7, ham madde ithalatı ise yüzde 1 oranında artmıştır. Bu gelişmeler ekonomide ufak bir toparlanmanın işareti sayılabilir ve işgücü piyasasına yansıması da şaşırtıcı olmayacaktır. Nitekim, yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.“
2019’da kapasite kullanım oranlarında pozitif seyir var
İmalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO), Nisan döneminde geçen yılın aynı ayına göre 2,3 puan azalarak yüzde 75 seviyesinde seyrettiği anlatılan SPM çalışmasında, ancak bu rakamın Mart 2019 dönemi imalat sanayi KKO seviyesinden 0,7 puan yüksek olduğu bildirildi.
Çalışmada imalat sanayinin üç alt ana dalı olan tüketim malları, ara mallar ve yatırım malları imalatları için kapasite kullanım oranlarındaki gelişmeler de analiz edildi. Çalışmada Nisan 2019’da tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranının bir önceki aya göre 0,3 puan artarak yüzde 73,6 seviyesine, ara malları imalatındaki KKO’nun yüzde 73,5’ten yüzde 74,7’ye; yatırım malları imalatındaki KKO’nun ise yüzde 73,5’ten yüzde 74,2’ye çıktığı ve bütün KKO’lardaki artış eğiliminin devam ettiğinin görüldüğü anlatıldı.
Nisan-2019 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşandı?
“NİSAN 2019 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK VE TARIM DIŞI İŞSİZLİK ORANI MART 2019’A GÖRE 1,1 PUAN DÜŞTÜ”
SPM çalışmasında TÜİK’in Nisan 2019 genel işsizlik oranını yüzde 13 olarak açıkladığı ve bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 3,4 puan yüksekken, Mart dönemi işsizlik oranından 1,1 puan düşük olduğu bildirildi. İşsiz sayısının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 36,2 oranında arttığı kaydedilen çalışmada, “Benzer şekilde, tarım dışı işsizlik oranı da Mart dönemine göre 1,1 puan azalmış ve yüzde 15 seviyesine inmiştir. Bu oran bir önceki yılın aynı döneminden 3,6 puan yüksektir. Dolayısıyla, işsizlik oranlarındaki artış eğiliminin yerini azalma eğilimine bıraktığı görülmektedir. Genel işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik oranında Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğilimi ise devam etmektedir” denildi.
SPM’nin Nisan-2019 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri ise şöyle:
İşgücü: Nisan döneminde işgücü, Mart dönemine göre yüzde 0,2 oranında artarak 32 milyon 401 bin kişi düzeyine çıkmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yaklaşık yüzde 1 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 306 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 67 bin kişi azalarak 32 milyon 527 bin kişi düzeyine inmiştir. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,2’lik bir daralma, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1,3 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.
İşgücüne Katılım Oranı:Nisan 2019 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 52,9 olarak açıklanmıştır. Bu oran Mart dönemi ile aynı olup, geçtiğimiz yılın aynı döneminden ise 0,1 puan düşüktür. Diğer yandan, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı bir önceki döneme göre 0,2 puan azalarak yüzde 53,1 olarak açıklanmıştır. Bu oran geçen yılın aynı dönemine göre yatay seyretmiştir.
İstihdam: TÜİK Nisan 2019 istihdam oranını yüzde 46 olarak açıklamıştır. Bu oran Mart döneminden 0,6 puan yüksek olmakla beraber, geçtiğimiz yılın aynı döneminden 1,9 puan düşüktür. Diğer yandan, imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 65 bin kişi artarak 5 milyon 152 bin seviyesine çıkarken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde de toplam istihdam 7 bin kişi artmıştır. Bunlara paralel olarak, sanayi sektörü istihdamı Mart dönemine göre 71 bin kişi artmış ve 5 milyon 553 bin kişi olarak açıklanmıştır. Yıllık bazda imalat sektöründeki 55 bin kişilik ve madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 41 bin kişilik azalmaya mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 97 bin kişi azalmıştır.
[ Notu İndir]