Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Temmuz 2019

Pınar Kaynak, Araştırmacı


9 Temmuz 2019

- SPM: “İHRACAT VE İTHALATTAKİ ARTIŞLAR EKONOMİDE KIPIRDANMA HABERCİSİ, NİSAN 2019 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK YÜZDE 13,3 OLARAK GERÇEKLEŞEBİLİR” - “SPM’ye göre Nisan-2019 döneminde işsizlik oranı 0,8 puan azalacak”

İşgücü piyasaları göstergelerine dair isabetli tahminleri ile tanınan Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi (SPM), 16 Temmuz 2019-Salı günü ilan edilecek Nisan-2019 dönemi işsizlik oranının (2019-Mart dönemine göre) 0,8 puan azalarak yüzde 13,3 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Nisan-2019 döneminde tarım dışı işsizlik oranı da 0,8 puan azalarak yüzde 15,3 olarak belirlenebilir.

SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, Nisan döneminde işsizlik verilerindeki artışın frenlenmesini beklediklerini ifade ederek, “Mart döneminde ihracat, Şubat dönemine göre yüzde 14 oranında, ham madde ithalatı ise yüzde 17 oranında artmıştır. Diğer yandan sanayi üretim endeksi (SÜE) bir önceki döneme göre 1,5 puan yükselmiştir. Tüm bu veriler ekonomide yeniden bir kıpırdanmanın habercisi sayılabilir ve Nisan dönemi işgücü piyasalarına yansıması şaşırtıcı olmayacaktır” dedi.

SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde araştırmacı Pınar KAYNAK’ca yapılan tahminler; TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarını kapsıyor. Tahminler, bu göstergelerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirildi. SPM, Temmuz-2019 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Nisan-2019 dönemine ait 16 Temmuz’da ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.

SPM, 16 Temmuz’da açıklanacak veriler kapsamında mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise sabit kalarak yüzde 16,0 seviyesinde kalacağını tahmin ederken, bu gelişmelere paralel olarak istihdam oranının 0,9 puan artarak yüzde 46,3 düzeyinde gerçekleşeceğini, sanayi istihdamının ise ufak bir azalışla 5 milyon 360 bin kişi seviyesine çıkacağını öngördü.

SPM: Mart 2019 döneminde tarım dışı işsizlik oranını birebir tahmin ettik

Geçen ay yayınlanan bültenlerindeki işsizlik verilerinde düşüş beklentisi hatırlatılan SPM çalışmasında, 17 Haziranda açıklanan Mart 2019 dönemi işsizlik oranlarının bu beklenti ile örtüştüğü ifade edildi. “Tarım dışı işsizlik oranı tahminlerimizle bire bir örtüşerek 0,8 puan azalmış ve yüzde 16,1 olarak açıklanmıştır” denilen SPM çalışmasında, genel işsizlik oranının ise 0,6 puan azalarak yüzde 14,1 seviyesinde seyrettiği, mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise 0,2 puan artarak yüzde 16 olarak açıklandığı vurgulandı. Sanayi istihdamının Mart dönemi değerine ilişkin tahmin edilen rakam 5 milyon 442 bin kişi iken, gerçekleşmenin 5 milyon 482 bin kişi olduğu belirtilen SPM çalışmasında, “Tahminlerimize göre Nisan döneminde bu sayının 5 milyon 360 bin kişiye inmesi beklenmelidir” değerlendirmesinde bulunuldu.

SPM: İthalat ve ihracatta canlanma, ekonomide yeniden kıpırdanmanın habercisi

Çalışmanın sonuç bölümünde ise yüzde 13,3’e gerilemesi öngörülen Nisan 2019 dönemi işsizlik verisine yönelik şu görüşlere yer verildi: “Nisan döneminde işsizlik verilerindeki artışın frenlemesi beklenmelidir. Mart döneminde ihracat Şubat dönemine göre yüzde 14 oranında, ham madde ithalatı ise yüzde 17 oranında artmıştır. Diğer yandan, sanayi üretim endeksi (SÜE) bir önceki döneme göre 1,5 puan artmıştır. Tüm bu veriler ekonomide yeniden bir kıpırdanmanın habercisi sayılabilir ve Nisan dönemi işgücü piyasalarına yansıması şaşırtıcı olmayacaktır. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.”

Kapasite kullanım oranlarında olumlu yönde hareketlilik

İmalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO), Mart döneminde geçen yılın aynı ayına göre 3,5 puan azalarak yüzde 74,3 seviyesinde seyrettiği ifade edilen çalışmada, ancak bu rakamın Şubat 2019 dönemi imalat sanayi KKO seviyesinden 0,3 puan yüksek olduğu bildirildi.

İmalat sanayinin üç alt ana dalı olan tüketim malları, ara mallar ve yatırım malları imalatları için kapasite kullanım oranlarına da değinilen çalışmada, “Mart 2019’da tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 0,7 puan artarak yüzde 73,3 seviyesine çıkmıştır. Yine aynı dönemde ara malları imalatındaki KKO yüzde 73,2’den yüzde 73,5’e; yatırım malları imalatındaki KKO’nun ise yüzde 73,3’ten yüzde 73,5’e çıktığı görülmektedir. Dolayısıyla tüketim malları KKO’sunda artış eğiliminin devam ettiği, ara ve yatırım malları KKO’larının da azalma eğiliminden artış eğilimine geçtiği görülmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.

Mart-2019 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşandı?

SPM: “MART 2019 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK ORANLARINDA AZALIŞ EĞİLİMİ GÖRÜLMEYE BAŞLANDI”

SPM çalışmasında TÜİK’in Mart 2019 genel işsizlik oranını yüzde 14,1 olarak açıkladığı anımsatılarak, bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 4 puan yüksekken, Şubat dönemi işsizlik oranından 0,6 puan düşük olduğu kaydedildi. İşsiz sayısının da geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 41,6 oranında arttığı ifade edilen çalışmada, “Tarım dışı işsizlik oranı ise Şubat dönemine göre 0,8 puan azalmış ve yüzde 16,1 seviyesine inmiştir. Bu oran bir önceki yılın aynı döneminden 4,2 puan yüksektir. Dolayısıyla, işsizlik oranlarındaki artış eğiliminin yerini azalma eğilimine bıraktığı görülmektedir. Genel işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik oranında da Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğilimi devam etmektedir” denildi.

SPM’nin Mart-2019 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri ise şöyle:

İşgücü: Mart döneminde işgücü, Şubat dönemine göre yüzde 0,8 oranında artarak 32 milyon 339 bin kişi düzeyine çıkmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yaklaşık yüzde 2 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 630 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 140 bin kişi artarak 32 milyon 633 bin kişi düzeyine yükselmiştir. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,4, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1,8 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.

İşgücüne Katılım Oranı: Mart 2019 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 52,9 olarak açıklanmıştır. Bu oran Şubat döneminden 0,4 puan, geçtiğimiz yılın aynı döneminden ise 0,5 puan yüksektir. Diğer yandan, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı bir önceki döneme göre 0,1 puan artarak yüzde 53,3 olarak açıklanmıştır. Bu oran geçen yılın aynı döneminden 0,3 puan yüksektir.

İstihdam: TÜİK Mart 2019 istihdam oranını yüzde 45,4 olarak açıklamıştır. Bu oran Şubat döneminden 0,6 puan yüksek olmakla beraber, geçtiğimiz yılın aynı döneminden 1,7 puan düşüktür. Diğer yandan, imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 85 bin kişi artarak 5 milyon 87 bin seviyesine çıkarken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde de toplam istihdam 9 bin kişi artmıştır. Bunlara paralel olarak, sanayi sektörü istihdamı Şubat dönemine göre 94 bin kişi artmış ve 5 milyon 481 bin kişi olarak açıklanmıştır. Yıllık bazda imalat sektöründeki 99 bin kişilik; ve madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 37 bin kişilik azalmaya mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 136 bin kişi azalmıştır.

[ Notu İndir]