Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Ekim 2018
Pınar Kaynak, Araştırmacı
12 Ekim 2018
SPM’ye göre ithalat verilerindeki gerileme, işsizlikte artışın süreceğine işaret
TOBB ETÜ SPM: “ÜRETİMDE GERİLEME İŞARETLERİ VAR; TEMMUZ 2018 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK 0,4 PUAN DAHA YÜKSELEREK YÜZDE 10,6’YA ÇIKABİLİR”
Türkiye’de istihdam konusunda kısa vadeli geleceğe dönük tahmin yapan tek kuruluş durumundaki TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), 15 Ekim 2018-Pazartesi günü ilan edilecek Temmuz-2018 dönemi işsizlik oranının, (2018-Haziran dönemine göre) 0,4 puan yükselerek yüzde 10,6 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Temmuz-2018 döneminde tarım dışı işsizlik oranı ise 0,6 puan artarak yüzde 12,7 olarak belirlenecek.
SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, işsizlik verilerinde Haziran döneminde gözlenen yukarı yönlü eğilimin Temmuz döneminde de devam edeceğini ifade ederek, “Haziran döneminde ihracat, bir önceki döneme göre yüzde 9 azalırken; yatırım malları ithalatı yüzde 12, hammadde ithalatı ise yüzde 19 geriledi. Üretimin ithal girdi bağımlılığı dikkate alındığında bu gelişmelerin üretimde bir yavaşlamanın sinyali olabileceği düşünülebilir. Yine aynı dönemde sanayi üretim endeksi (SÜE) 13,7 puan, mevsim ve takvim etkilerinde arındırılmış SÜE ise 2,4 puan azaldı. Bu daralmanın Temmuz dönemi işgücü piyasalarına da yansıması şaşırtıcı olmaz” diye konuştu.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde; araştırmacı Pınar KAYNAK TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarına dair tahminlerini; bu verilerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirdi. SPM, Ekim-2018 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Temmuz-2018 dönemine ait 15 Ekim’de ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
Temmuz döneminde mevsim etkilerinin arındırıldığı tarım dışı işsizlik oranı yüzde 13,1’e çıkabilir
SPM, 15 Ekim’de açıklanacak mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0,3 puan artarak yüzde 13,1 seviyesine çıkacağını, istihdam oranının 0,1 puan artarak yüzde 48,5 düzeyinde, sanayi istihdamının ise ufak bir azalışla 5 milyon 733 bin kişi seviyesinde gerçekleşeceğini öngördü.
Temmuz 2018 döneminde sanayi sektörü istihdam kaybetmez
Geçtiğimiz ay yayınladıkları bültende işsizlik verilerinde artış beklediği tahminini anımsatan SPM, 17 Eylül tarihinde açıklanan Haziran 2018 dönemi işsizlik oranının buna paralel olarak ‘çift hane’ye çıktığı bildirildi. SPM hem genel işsizlik, hem de tarım dışı işsizlik oranlarının 0,5’er puan artarak sırasıyla yüzde 10,2 ve yüzde 12,1 olarak açıklandığını, mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise kendi tahminleriyle bire bir örtüşerek 0,2 puan yükseldiğini ve yüzde 12,8 düzeyinde seyrettiğini bildirdi. Sanayi istihdamında ise Haziran döneminde tahmin edilen rakam 5 milyon 731 bin kişi iken, gerçekleşmenin 5 milyon 737 bin kişi olduğunu kaydeden SPM, “Tahminlerimize göre Temmuz döneminde bu sayının 5 milyon 733 bin kişi seviyesinde seyretmesi beklenmelidir” değerlendirmesinde bulundu.
Üretimin ithal girdi bağımlığı sebebiyle ithalattaki azalma işsizlikte yükseliş sinyali veriyor
SPM çalışmasının sonuç bölümünde ise Temmuz 2018 dönemine yönelik tahminler, sebeplerine yer verilerek şu şekilde sıralandı: “İşsizlik verilerinde Haziran döneminde gözlediğimiz yukarı yönlü eğilimin Temmuz döneminde de devam etmesi beklenmelidir. Bir önceki ay yayınlanan bültenimizde belirttiğimiz gibi Haziran döneminde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 9 azalırken; yatırım malları ithalatı yüzde 12, hammadde ithalatı ise yüzde 19 oranında azalmıştır. Üretimin ithal girdi bağımlılığı dikkate alındığında bu gelişmelerin üretimde bir yavaşlamanın sinyali olabileceği düşünülebilir. Diğer yandan, yine aynı dönemde sanayi üretim endeksinin (SÜE) 13,7 puan, mevsim ve takvim etkilerinde arındırılmış SÜE’nin ise 2,4 puan azaldığı görülmektedir ve bu daralmanın Temmuz dönemi işgücü piyasalarına da yansıması şaşırtıcı olmayacaktır. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.”
Kapasite kullanım oranlarında da aşağı yönlü eğilim var
SPM çalışmasında imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO), Haziran döneminde geçen yılın aynı ayına göre 0,7 puan azalarak yüzde 78,3 seviyesine düştüğü, bu rakamın Mayıs 2018 dönemi imalat sanayi KKO seviyesinden ise 0,4 puan yüksek olduğu bildirildi. Haziran 2018’de tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranının bir önceki aya göre 0,5 puan artarak yüzde 74,4 düzeyine çıktığı, ara malları imalatındaki KKO’nun yüzde 80,2’den yüzde 80’e; yatırım malları imalatındaki KKO’nun ise yüzde 80,9’dan yüzde 79,7’ye indiği anlatılarak “Dolayısıyla ara ve yatırım malları KKO’larının yeniden azalma eğilimine geçtiği görülürken, tam tersine tüketim malları KKO’sundaki azalma eğiliminin yerini yeniden artışa bıraktığı görülmektedir” denildi.
Haziran-2018 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşandı?
SPM: HAZİRAN 2018 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK GEÇEN YILKİ İLE AYNI DÜZEYDE GERÇEKLEŞTİ”
SPM çalışmasında TÜİK’in Haziran 2018 genel işsizlik oranını yüzde 10,2 olarak açıkladığı hatırlatılarak, bu oranın bir önceki yılın aynı dönemi ile aynı, Mayıs 2018 dönemi işsizlik oranından ise 0,5 puan yüksek olduğu vurgulandı. İşsiz sayısının ise geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 2 oranında arttığı, tarım dışı işsizlik oranının ise Mayıs dönemine göre 0,5 puan yükselerek yüzde 12,1 seviyesinde seyrettiği ve bunun bir önceki yılın aynı döneminden 0,1 puan düşük olduğu bildirildi. İşsizlik oranlarındaki artış eğiliminin devam ettiğine dikkat çekilen çalışmada, “Genel işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik oranında Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğiliminin de sürdüğü” ifade edildi.
SPM’nin Haziran-2018 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri şöyle:
1 yılda işgücüne eklenenler 675 bin kişi arttı
İşgücü: Mayıs dönemine göre yüzde 1,1 oranında artarak 32 milyon 629 bin kişi olarak açıklanmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,1 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 675 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 168 bin kişi artarak 32 milyon 253 bin kişi seviyesine yükselmiştir. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,5 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,2 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.
İşgücüne Katılım Oranı: Toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 53,8 olarak açıklanmıştır. Bu oran Mayıs döneminden 0,5 puan, geçen yılın aynı döneminden ise 0,4 puan yüksektir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı ise Mayıs dönemine göre 0,2 puan yükselerek yüzde 53,2 olarak açıklanmıştır. Bu oran geçen yılın aynı döneminden 0,5 puan yüksektir.
İstihdam: İmalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 59 bin kişi artarak 5 milyon 283 bin seviyesine ulaşırken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde toplam istihdam 8 bin kişi artmıştır. Bu değişimlere paralel olarak sanayi sektörü istihdamı Mayıs dönemine göre 68 bin kişi artarak 5 milyon 737 bin seviyesine ulaşmıştır. Yıllık bazda hem imalat sektöründeki 326 bin, hem de madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 28 bin kişilik artışa mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 354 bin kişi artmıştır.
[ Notu İndir]
İlgili Haberler