SPM Seminer: “SUR”LARLA ÇEVRİLİ İŞGÜCÜ PİYASASINDA “NE İŞ OLSA YAPARIZ” GENÇLİĞİ
TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin düzenlediği seminerde, Gazi Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümünden Işıl Kurnaz Baltacı'nın “SUR”larla Çevrili İşgücü Piyasasında “Ne İş Olsa Yaparız” Gençliği başlıklı çalışmasını sundu.
Seminer özeti:
Karacadağ Kalkınma Ajansı’nın finansal desteğiyle Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayii Destekleme Vakfı (MEKSA) Diyarbakır Şubesi tarafından Diyarbakır’ın dört merkez ilçesinden biri olan Sur İçi bölgesinde yürütülen Sur İstihdam ve Mesleki Eğitim Projesi, Diyarbakır Sur İçi bölgesinde hizmet sunan, imalat ve ticaret yapan esnaf ve sanatkarların bölgede yaşanan terör olaylarından etkilenmesi sonucunda işsiz kalan gençlerin ekonomik ve sosyal durumlarını tespit etme ve mesleki yeterliliklerini belirleyebilme amacını taşımaktadır. Araştırma kapsamında Sur İçi bölgesinde yaşayan 15 – 34 yaş grubundaki 500 genç ile yüz yüze görüşülmüştür. Araştırma sonuçları, bölge gençliğinin; düşük gelirli ailelerin düşük eğitimli çocukları olduklarını ve bunun da istihdam edilebilirlikleri açısından dezavantajlı bir durum yarattığını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan, bölgedeki işletme yapısı, ekonomik yapı ve istihdam olanakları dikkate alındığında, yaratılan işlerin yüksek nitelik ve dolayısıyla yüksek eğitim düzeyleri gerektirmediği açıktır. Katılımcıların yaklaşık yüzde 80’i 5 ve daha fazla kişiden oluşan geniş ailelerde yaşamaktadır. Hanehalkı içinde gelir getirici bir işte çalışan fertlerin sayısı çok sınırlıdır. Bu durum, Sur işgücü piyasasının sadece gençler için değil, yetişkin ebeveynler ve diğer aile üyeleri için de yeterince istihdam olanağı yaratamadığını göstermektedir.
Araştırma bulgularına göre, katılımcıların yüzde 33.1’i istihdamdadır. Ancak istihdamda yer alan katılımcılar arasında cinsiyetler açısından ciddi farklılıklar söz konusudur. İstihdamdaki her üç gençten ikisi kayıt dışı çalışmaktadır. Kayıt dışı istihdam, gençler için işgücü piyasasına girişte ara bir basamak niteliğindedir. Araştırma kapsamında her iki gençten birinin iş aradığı görülmüştür. Bölge gençliğinin temel sorunları, mesleksizlik ve işsizliktir. Ne iş yapmak istediği sorulduğunda fark etmez cevabını verenlerin, katılımcılar içindeki payı dikkat çekici düzeyde yüksektir. Bulgular, katılımcılar arasında özellikle daha genç yaşta (15 -19 yaş grubu) olanların, çalışmayan baba ve iş bulamayan anneden sonra – hatta çoğu zaman anneden bile önce – okulu bırakarak işgücü piyasasına girmek zorunda kaldıklarını göstermektedir. Söz konusu gençlerin, erken yaşlarda örgün eğitim sisteminden çıkmaları ile yetenek ve becerilerinin farkında olmamaları, ne iş olsa yaparız düşüncesiyle niteliksiz işgücü içinde yer almalarına yol açmaktadır. Diğer taraftan, her 10 katılımcıdan 4’ünün kendi işini kurmak istemektedir. Son dönemde bölgede yaşanan terör olayları sonrasında Toplum Yararına Programların bölge gençliği tarafından en önemli iş kapısı olarak algılandığı görülmüştür. Bununla birlikte, işgücünün nitelik ve beceri düzeyini artırarak istihdam edilebilirliğini geliştirmek amacını taşıyan mesleki eğitim kursları ile işbaşı eğitim programlarından yararlananların sayısı daha düşüktür.
Araştırmanın yapıldığı bölgede, Surlarla çevrili işgücü piyasasında ne iş olsa yaparız gençliğinin hakim olduğunu söylemek mümkündür. Bu bakış açısı içinde, gençler daha iyi bir gelecek kurma hayallerinden vazgeçmek zorunda kalmaktadır. Bölge için genç işsizliği ile mücadele edilmesi ve gençlere daha fazla iş imkanı yaratılması son derece önemlidir. Bölgenin kendine özgü koşulları düşünüldüğünde, bölge gençliğinin kötü alışkanlıklardan, yasa dışı faaliyetlerden ve terörden uzak tutulabilmesi açısından istihdamın üstlendiği fonksiyon kilit önem taşımaktadır. Diğer taraftan, en az bunun kadar önemli olan diğer bir nokta, bölge gençliğinin mesleksizlik sorununun çözülmesidir. Bu çerçevede, gençlerin mevcut ve potansiyel iş imkanlarına erişimini artırmak amacıyla düzenlenebilecek olan mesleki eğitim programlarına büyük ihtiyaç vardır.
Sunuma ulaşmak için [tıklayınız]
