Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Mart 2016
Pınar Kaynak, Araştırmacı,
Ozan Acar, Misafir Araştırmacı,
9 Mart 2016
SPM: ARALIK-2015 DÖNEMİNDE İŞSİZLİĞİN 0,1 PUANLIK ARTIŞLA YÜZDE 10,6 OLACAĞINI TAHMİN EDİYORUZ” - “ÖNCEKİ DÖNEMDE (KASIM-2015) BAZI İŞSİZLİK VERİLERİNDE FRENLENME YAŞANMIŞTI; ANCAK SANAYİ ÜRETİMİNDEKİ DÜŞÜŞ VE İHRACATTAKİ SINIRLI ARTIŞ SEBEBİYLE ARALIK-2015’TE İYİLEŞME OLMAYACAK”
Türkiye’de istihdam konusunda kısa vadeli geleceğe dönük tek tahmin yapan kuruluş durumundaki Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), 15 Mart 2016-Salı günü ilan edilecek 2015-Aralık dönemi işsizlik oranının, (2015-Kasım dönemine göre) 0,1 puan daha artarak yüzde 10,6 olacağını öngördü. SPM, bazı işsizlik verilerinde Kasım-2015 döneminde görülen frenlenmenin sürmeyeceğini belirterek; sanayi üretiminde düşüş ile ihracattaki sınırlı artış sebebiyle Aralık-2015 dönemi işsizlik verilerinde bir iyileşme olmayacağını bildirdi.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde; araştırmacı Pınar KAYNAK ile misafir araştırmacı Ozan ACAR, TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarına dair tahminlerini; bu verilerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirdiler. SPM, Mart 2016-“Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Aralık-2015 dönemine ait 15 Mart’ta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
SPM, önümüzdeki hafta açıklanacak Aralık dönemi işsizlik oranları kapsamında tarım dışı işsizlik oranının ise 0,2 puan artarak yüzde 12,6 seviyesine çıkmasını beklediğini; benzer şekilde, mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının da 0,2 puan artarak yüzde 12,6 seviyesini görmesini tahmin ettiğini bildirdi. SPM, istihdam oranının ise 0,6 puan azalarak yüzde 45,2 seviyesine, sanayi istihdamının ise 5 milyon 314 bin kişi seviyesine inmesini öngördü.
İşsizlikte Mayıs-2015’te başlayan artış yönlü eğilimin, Aralık-2015 döneminde de süreceğini öngörüyoruz
Şubat ayında yayınladığı bültende Kasım dönemi işsizlik verilerinde bir iyileşme beklemediğini bildirdiğini anımsatan SPM, nitekim 15 Şubat 2016 tarihinde TÜİK’in ilan ettiği Kasım-2015 dönemi işsizlik oranının sabit seyrederek yüzde 10,5 olduğunu ifade etti. Söz konusu dönemde tarım dışı işsizlik oranının ise 0,2 puan azalarak yüzde 12,4 seviyesine indiğine dikkat çeken SPM, “İstihdam oranı ise tahminlerimize paralel olarak ciddi miktarda düştü ve yüzde 45,8 olarak açıklandı. Diğer yandan hem mevsimsellikten arındırılmış (MEA) işsizlik oranı, hem de MEA tarım dışı işsizlik oranı 0,2 puan azalarak sırasıyla yüzde 10,4 ve yüzde 12,4 seviyelerinde gerçekleşti. Aralık-2015 dönemine ilişkin tahminimiz, Mayıs-2015 itibariyle kendini gösteren artış eğiliminin devam edeceğine işaret ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kasım-2015 döneminde bazı işsizlik verilerindeki ‘frenlenme görünümü’ Aralık-2015 döneminde sürmez
Kasım-2015’e ilişkin işgücü verilerine göre; mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranının hem genel işsizlik hem de tarım dışı işsizlikte 0,2 puan azaldığına dikkat çeken SPM, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdamın ise 62 bin kişi arttığını kaydetti. SPM, diğer yandan işsiz sayısının (Ekim’e kıyasla) 22 bin kişi, mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısının da 47 bin kişi azalarak “frenlenme görünümü” verdiğini bildirerek, Aralık-2015 dönemi işgücü verilerine yönelik olarak ise şu değerlendirmede bulundu: “Kasım döneminde frenleyen artış eğiliminin, Aralık döneminde yeniden canlanması beklenmektedir. Kasım döneminde sanayi üretim endeksi 4 puan azalarak 134,0’dan 130,1’e inerken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi 1 puan azalarak 126,5’ten 125,5’e inmiştir. Diğer yandan, Aralık döneminde ihracat sadece yüzde 0,9 oranında artarken, ithalatın yüzde 13 oranında arttığı görülmektedir. Tüm bu göstergeler Aralık döneminde işsizlik verilerinde herhangi bir iyileşme olmayacağına işaret etmektedir. Nitekim yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.”
Yatırım ve ara malları sektörlerinde kapasite kullanımında artış yaşanıyor
SPM çalışmasında imalat sektöründeki kapasite kullanım oranlarına da yer verildi. İmalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO)”nın Kasım-2015 döneminde, geçen yılın aynı ayına göre 1,4 puan artarak yüzde 75,9 seviyesine çıktığı ve bu rakamın Ekim 2015 imalat sanayi KKO’dan 0,4 puan daha yüksek olduğu ifade edildi.
Kasım 2015’te yatırım malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranının bir önceki aya göre 1,1 puan artarak yüzde 77,7’ye çıktığı; yine aynı dönemde tüketim malları imalatındaki KKO’nun yüzde 73,9’dan yüzde 73,6’ya indiği ifade edilen çalışmada; ara malları imalatındaki KKO’nun ise yüzde 75,7’den yüzde 76,3’e çıktığı anlatıldı. Çalışmada “Dolayısıyla, tüketim malları KKO’da artış eğiliminin yerini düşüş eğilimine bıraktığı görülürken, yatırım ve ara malları imalatı KKO’larında geçtiğimiz dönemde kendini gösteren azalma eğiliminin Kasım döneminde yerini yeniden artış eğilimine bıraktığı görülmektedir” denildi.
KASIM-2015 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşanmıştı? “AĞUSTOS-2015’TEN BU YANA (SON 4 DÖNEMDİR) İŞSİZLİK ÇİFT HANELİ”
Ağustos-2015 döneminden itibaren “çift haneli” rakamlarda seyreden işsizlik oranı, Kasım döneminde sabit kaldı ve yüzde 10,5 olarak gerçekleşti. Böylece ‘çift haneli’ dönem sayısı 4’e çıktı. Geçen yıl aynı dönemde işsizlik, 0,2 puan daha yüksek yani yüzde 10,7 idi.
Tarım sektörü istihdamını dışarıda bıraktığı için, mevsimsellikten az etkilenen ve bu yönüyle dikkatle takip edilen tarım dışı işsizlik oranı ise bir önceki döneme göre 0,2 puan azalarak, yüzde 12,4 olarak açıklandı. Geçen yıl aynı dönemde (Kasım-2014) bu veri, 0,3 puan daha yüksek yani yüzde 12,7 idi.
İşsiz sayısında ise geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 0,9 oranında bir artış meydana geldi ve 3 milyon 96 bin kişiden 3 milyon 125 bin kişiye çıktı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı ise hem bir önceki döneme, hem de geçen yılın aynı dönemine göre 0,2 puan azaldı ve yüzde 10,4 seviyesinde gerçekleşti. Benzer şekilde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı da geçtiğimiz döneme kıyasla 0,2 puan azaldı ve yüzde 12,4 seviyesine indi. Bu rakam bir önceki yılın aynı döneminden ise 0,3 puan düşük.
Kasım döneminde işgücü, Ekim dönemine göre yüzde 0,7 oranında azaldı ve 29 milyon 801 bin kişi olarak açıklandı. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,9’luk bir artış görüldü. Bu da, 1 yıllık dönemde 831 bin kişinin daha işgücüne katıldığı anlamına geliyor.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü ise bir önceki döneme göre 15 bin kişi artarak 29 milyon 991 bin kişi seviyesine çıktı. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,1 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,7 oranında bir genişleme olduğuna işaret ediyor.
Kasım 2015 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 51,2 olarak açıklandı. Bu oran Ekim dönemine göre 0,4 puanlık bir düşüş, geçen yılın aynı dönemine göre ise 0,7 puanlık bir artış olduğunu gösteriyor.
Mevsim etkilerinden arındırılmış genel işgücüne katılım oranı, Ekim dönemine göre 0,1 puanlık bir düşüş, geçen yılın aynı dönemine göre ise 0,6 puanlık bir artış sergileyerek yüzde 51,5 olarak gerçekleşti.
Kasım 2015’te imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 40 bin kişi azalarak 4 milyon 990 bin seviyesine inerken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde toplam istihdam 30 bin kişi arttı. Sanayi sektörü istihdamında ise Ekim dönemine göre 10 bin kişilik bir azalma meydana geldi Yıllık bazda imalat sektöründe 69 bin kişilik, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründeki 11 bin kişilik artışa mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak toplam 80 bin kişi arttı.
[İndir]
İlgili Haberler