Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Ağustos 2014
Esra Doğan, Misafir Araştırmacı
İhsan Furkan Kılıç, Yardımcı Araştırmacı
15 Ağustos 2014
"SANAYİ SEKTÖRÜ İSTİHDAMINDAKİ YAVAŞLAMA EĞİLİMİ SÜRÜYOR VE BU DURUM GİDEREK BELİRGİNLEŞECEK"
"GELECEK AY İŞSİZLİK ORANININ 0.2 PUAN ARTARAK YÜZDE 9’A YÜKSELECEĞİNİ TAHMİN EDİYORUZ"
TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOBB ETÜ SPM), son birkaç dönemdir devam eden sanayide yavaşlama uyarılarının Mayıs ayında rakamlara yansıdığını ve sanayi istihdamında 9 bin kişilik azalma yaşandığını bildirerek, bu eğilimin önümüzdeki aylarda daha belirginleşeceğini bildirdi.
SPM ilk kez; gelecek ayın bazı istihdam verilerine yönelik ‘nokta tahmin’ini de açıkladı. SPM’nin hesaplamalarına göre gelecek ay açıklanacak genel işsizlik oranı, bu aya göre 0.2 puan artarak yüzde 9 olarak gerçekleşecek. Sanayi istihdamı da gelecek ay 8 bin kişi daha daralarak 5 milyon 356 bin kişiye inecek.
SPM Misafir Araştırmacısı Esra Doğan ve Yardımcı Araştırmacı İhsan Furkan Kılıç tarafından hazırlanan ve Mayıs ayı Hane Halkı İşgücü Araştırması sonuçlarının değerlendirildiği Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri çalışmasının Ağustos sayısında; işsizlik oranında bir önceki döneme göre 0,2, tarım dışı işsizlik oranında 0,1 puanlık düşüşler gerçekleştiği, ancak geçen yılın aynı dönemine göre ise sırasıyla 0,6 ve 0,7 puanlık artışların söz konusu olduğu hatırlatıldı. İşsizlik verilerinin genel gidişatında mevsim etkilerinin yoğun biçimde etkisinin hissedildiği, toplam işgücüne katılım oranının nisan ayına göre 0.5 puan, geçen yılın aynı ayına göre ise 2 puan artışla yüzde 51,2 olarak açıklandığı anlatılan çalışmada “Mayıs döneminde işsiz sayısında düşüş görülmüştür. 2 milyon 551 bin kişi olarak açıklanan işsiz sayısında Nisan dönemine göre 28 bin kişilik düşüş, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 288 bin kişilik artış gerçekleşmiştir” denildi.
Mevsim etkisinden arındırıldığında kapasite kullanımı düştü
Mayıs ayında sanayi sektörü istihdamındaki yavaşlama eğiliminin giderek belirginleştiği kaydedilen çalışmada, 5 milyon 364 bin kişiye ulaşan sanayi istihdamında nisan ayına göre 9 bin kişilik (binde 2 oranında) düşüş, geçen yılın aynı dönemine göre ise 164 bin kişilik (yüzde 3,2 oranında) artış gerçekleştiği anlatıldı. Mayıs ayı kapasite kullanım oranının da yüzde 74.4 ile nisan ayı ile aynı düzeyde kaldığı ifade edilen çalışmada, mevsim etkilerinden arındırıldığında önceki aya göre kapasite kullanım oranında 0.7 puanlık düşüş gözlemlendiğine dikkat çekildi.
İşsizlikteki düşüş, mevsim etkisinden arındırılmış verilere yansımadı
Çalışmanın sonuç bölümünde ise mayıs ayında işsizlik verisinde bir önceki ayla kıyaslandığında yaşanan düşüşün mevsim etkilerinden arındırılmış verilere yansımadığı anlatılarak, “Bir önceki döneme göre, istihdamda 344 bin kişilik artış gerçekleşmiştir. Ancak, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam verisi 36 bin kişilik düşüşe işaret etmektedir. Ayrıca, istihdamdaki ‘kamu istihdamı desteği’ halen devam etmektedir. Bir önceki döneme göre, işsiz sayısında 28 bin kişilik düşüş gerçekleşmiştir. Ancak bu düşüşün ardında, mevsimlik işçilerin istihdama katılması yatmaktadır. Zira mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı, bir dönemde 119 bin kişilik güçlü bir artışa işaret etmektedir. Buna ek olarak, işgücüne katılımdaki 0,5 puanlık artış da bu tespitle aynı yöndedir” denildi.
Sanayide beklentiler olumlu yönde değil
Son birkaç dönemdir devam eden ‘sanayide yavaşlama’ uyarılarının mayıs ayında rakamlara yansıdığının görüldüğü kaydedilen çalışmada, “Yavaşlayan artış, Mayıs döneminde yerini daralmaya bırakmış ve sanayi istihdamında 9 bin kişilik düşüş gerçekleşmiştir. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı, bir önceki döneme göre yatay seyretmesine rağmen; geçen yılın aynı dönemine göre aşağı yönlü seyretmektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi kapasite kullanım oranında ise; hem aylık hem de yıllık bazda düşüşler gerçekleşmiştir. Bu durum, mevsim etkilerinin olumlu katkısına rağmen, sanayide beklentilerin olumlu yönde olmadığını göstermektedir. Buna ek olarak; “Satın Alma Yöneticileri Endeksi”nde (PMI) kayda değer bir düşüş görülmektedir. PMI, 48,5 ile son 5 yılın en düşük seviyesini görmüştür ve 50’nin altındaki değerler, daralmanın habercisi olarak yorumlanmaktadır. Bu veriler, sanayi sektöründe beklentilerinin olumsuz yönde olduğunu göstermesi bakımından önemlidir.”
Jeopolitik riskler sanayiyi yavaşlatacaktır
İç talepte bir süredir gözlenen daralmanın artık rakamlara da yansıdığı, buna ek olarak artan jeopolitik risklerin ihracatı tehdit ettiği ve bunun üretime yansıyacağı anlatılan çalışmada şu değerlendirmede bulunuldu:
“Sanayi sektöründeki beklentiler hakkında fikir veren verilerde -mevsimsel etkilerin olumlu katkısına rağmen- gözlenen olumsuz seyir, jeopolitik risklerle birleştiğinde; sanayideki yavaşlamanın daha da belirginleşeceğini haber vermektedir. Buna rağmen, veriler henüz kaygı verici düzeyde değildir. İç talepteki daralmanın hız kesmesi ve sürdürülebilir, sağlıklı bir seyir izlememesine rağmen, ihracat rakamlarının geçen yılki değerlerin üzerinde seyretmesi; şimdilik kaygıların önüne geçmektedir.”
[İndir]