Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Mayıs 2019
Pınar Kaynak, Araştırmacı
10 Mayıs 2019
- SPM: “ŞUBAT 2019 DÖNEMİ İŞSİZLİK ORANI, YÜZDE 14,9 OLARAK GERÇEKLEŞEBİLİR” - “SPM’ye göre Şubat-2019 döneminde tarım dışı işsizlik yüzde 17’yi geçebilir”
İşgücü piyasaları göstergelerine dair isabetli tahminleri ile tanınan Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi (SPM), 15 Mayıs 2019-Çarşamba günü ilan edilecek Şubat-2019 dönemi işsizlik oranının (2019-Ocak dönemine göre) 0,2 puan artarak yüzde 14,9 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Şubat-2019 döneminde tarım dışı işsizlik oranı da 0,3 puan artarak yüzde 17,1 olarak belirlenebilir.
SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, Şubat-2019 döneminde işsizlik verilerindeki artışın devam ederek 2008-2009 krizi sonrası zirve yapan oranlara çıkmasını beklediklerini ifade ederek, “2018 yılının 3. çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumu (kamu ve özel sektör yatırımları) yüzde 4 küçülmüştür. Ocak döneminde ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 3 oranında artmasıyla birlikte, ham madde ithalatı yüzde 6 oranında küçülmüştür. Diğer yandan sanayi üretim endeksi (SÜE) bir önceki döneme göre 1,1 puan azalmıştır. Tüm bu veriler ekonomide bir yavaşlamanın habercisi sayılabilir ve Şubat dönemi işgücü piyasalarına yansıması beklenmelidir” diye konuştu.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde; araştırmacı Pınar KAYNAK’ca yapılan tahminler; TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarını kapsıyor ve bu göstergelerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirildi. SPM, Mayıs-2019 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Şubat-2019 dönemine ait 15 Mayıs’ta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
SPM, 15 Nisan’da açıklanacak Şubat 2019 döneminde genel işsizlik ve tarım dışı işsizlikteki artışa paralel olarak mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0,3 puan artarak yüzde 15,8’e çıkmasını; istihdam oranının ise yatay seyrederek yüzde 44,5 düzeyinde kalacağını tahmin etti. Bunlara ek olarak, sanayi istihdamının ufak bir azalmayla 5 milyon 360 bin kişi seviyesine inmesi bekleniyor.
SPM: İşsizlikteki artış, beklentilerimize paralel olarak gerçekleşti
SPM geçtiğimiz ay yayımlanan bültende işsizlik verilerindeki artışın devam etmesini beklediğini anımsattı ve 15 Nisan tarihinde açıklanan Ocak 2019 dönemi işsizlik verilerinin de öngörüsüne paralel olduğunu kaydetti. Açıklanan genel ve tarım dışı işsizlik oranlarının, kendi tahminlerini 0,1’er puan aşarak sırasıyla yüzde 14,7 ve yüzde 16,8 olarak ilan edildiğini bildiren SPM, mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise yine beklentiye uygun şekilde yükselerek yüzde 15,5 olarak gerçekleştiği ifade edildi. SPM, sanayi istihdamının Ocak dönemi değerine ilişkin tahmin ettikleri rakam 5 milyon 416 bin kişi iken, gerçekleşmenin 5 milyon 392 bin kişi olduğunu vurgulayarak, “Tahminlerimize göre Şubat döneminde bu sayının 5 milyon 360 bin kişi seviyesinde seyretmesi beklenmelidir” görüşünü açıkladı.
SPM: Bu veriler ekonomide yavaşlama habercisidir
Çalışmanın sonuç bölümünde ise yüzde 14,9’luk Şubat 2019 dönemi işsizlik tahminine yönelik şu görüşlere yer verildi: “Şubat döneminde işsizlik verilerindeki artışın devam ederek 2008-2009 krizi sonrası zirve yapan oranlara çıkması beklenmelidir. Daha önceki bültenimizde belirttiğimiz gibi 2018 yılının 3. çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 4 küçülmüştür. Ocak döneminde ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 3 oranında artmasıyla birlikte, ham madde ithalatı yüzde 6 oranında küçülmüştür. Diğer yandan, sanayi üretim endeksi (SÜE) bir önceki döneme göre 1,1 puan azalmıştır. Tüm bu veriler ekonomide bir yavaşlamanın habercisi sayılabilir ve Şubat dönemi işgücü piyasalarına yansıması beklenmelidir. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.”
Kapasite kullanım oranlarından gelen sinyaller karışık
Çalışmada imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO), Ocak döneminde geçen yılın aynı ayına göre 3,8 puan azalarak yüzde 74,4 seviyesinde seyrettiği ve bu rakamın Aralık 2018 dönemi imalat sanayi KKO seviyesinden 0,3 puan yüksek olduğu belirtildi.
İmalat sanayisinin üç alt ana dalına ilişkin analize de yer verilen çalışmada Ocak 2019’da tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranının bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak yüzde 72,4 düzeyinde seyrettiği, yine aynı dönemde ara malları imalatındaki KKO’nun yüzde 74,5’ten yüzde 73,8’e indiği, yatırım malları imalatındaki KKO’nun ise yüzde 74,1’den yüzde 74,5’e çıktığı kaydedildi ve “Dolayısıyla tüketim malları KKO’sunun azalmaya devam ettiği görülürken; ara malları KKO’sunun artıştan azalma, tam tersine yatırım malları KKO’sunun ise düşüş eğiliminden artış eğilimine geçtiği görülmektedir” değerlendirmesine yer verildi.
Ocak-2019 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşandı?
SPM: “OCAK 2019 DÖNEMİNDEKİ YÜZDE 14,7’LİK İŞSİZLİK, SON SEKİZ YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİDİR”
SPM çalışmasında TÜİK’in Ocak 2019 genel işsizlik oranını yüzde 14,7 olarak açıkladığı anımsatılarak, bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 3,9 puan, Aralık 2018 dönemi işsizlik oranından ise 1,2 puan yüksek olduğu; işsiz sayısının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 37 oranında arttığı bildirildi. Benzer olarak tarım dışı işsizlik oranının da Aralık dönemine göre 1,2 puan arttığı ve yüzde 16,8 seviyesine çıktığı ifade edilen çalışmada “Bu oran bir önceki yılın aynı döneminden 4,1 puan yüksektir. Dolayısıyla işsizlik oranlarındaki artış eğiliminin devam ettiği görülmektedir. İşsizliğin geldiği bu seviye son sekiz yılın en yüksek seviyesidir. Genel işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik oranında da Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğilimi devam etmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.
İşgücüne katılma oranı yüzde 52,2
SPM’nin Ocak-2019 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri ise şöyle:
İşgücü: Ocak döneminde işgücü, Aralık dönemine göre yüzde 0,4 oranında azalarak 31 milyon 825 bin kişi olarak açıklanmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1,2 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 387 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 53 bin kişi azalarak 32 milyon 309 bin kişi düzeyine gerilemiştir. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,2’lik bir azalma, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 0,7 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.
İşgücüne Katılım Oranı: Ocak 2019 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 52,2 olarak açıklanmıştır. Bu oran Aralık 2018 döneminden 0,2 puan düşük olmakla beraber geçen yılın aynı döneminden 0,1 puan yüksektir. Diğer yandan, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı Aralık dönemine göre 0,2 puan azalarak yüzde 52,9 olarak açıklanmıştır. Bu oran geçen yılın aynı döneminden de 0,2 puan düşüktür.
İstihdam: TÜİK Ocak 2019 istihdam oranını yüzde 44,5 olarak açıklamıştır. Bu oran geçen dönemden 0,9 puan, geçtiğimiz yılın aynı döneminden ise 1,9 puan düşüktür. Diğer yandan, imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 59 bin kişi azalarak 4 milyon 998 bin seviyesine inerken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde de toplam istihdam 24 bin kişi azalmıştır. Bunlara paralel olarak, sanayi sektörü istihdamı Aralık dönemine göre 82 bin kişi azalarak 5 milyon 392 bin kişi seviyesine inmiştir. Yıllık bazda imalat sektöründeki 168 bin kişilik; ve madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 8 bin kişilik azalmaya mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 175 bin kişi azalmıştır.
[ Notu İndir]
İlgili Haberler
