Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Şubat 2019
Pınar Kaynak, Araştırmacı
11 Şubat 2019
SPM: ”KASIM 2018 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK 0,3 PUAN ARTIŞLA YÜZDE 11,9’A YÜKSELEBİLİR”
Türkiye’de istihdam konusunda kısa vadeli geleceğe dönük tahmin yapan tek kuruluş durumundaki TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), 15 Şubat 2019-Cuma günü ilan edilecek Kasım-2018 dönemi işsizlik oranının, (2018-Ekim dönemine göre) 0,3 puan artarak yüzde 11,9 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Kasım-2018 döneminde tarım dışı işsizlik oranı ise 0,4 puan artarak yüzde 14 olarak belirlenecek.
SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, geçen yılın üçüncü çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumunun (kamu ve özel sektör yatırımları toplamı) yüzde 4 küçüldüğünü, diğer yandan Kasım döneminde ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 1 oranında azalırken, ithalatın çok ufak bir miktarda (yüzde 0,03) olsa da artmaya devam ettiğini bildirdi. Sanayi üretim endeksinin (SÜE) ise 3,8 puan düştüğünü, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış SÜE’nin 0,3 puan azaldığını ifade eden KAYNAK, “Tüm bu gelişmelerin Kasım dönemi işgücü piyasalarına yansıması şaşırtıcı olmayacaktır” dedi.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde; araştırmacı Pınar KAYNAK TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarına dair tahminlerini; bu verilerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirdi. SPM, Şubat-2019 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Kasım-2018 dönemine ait 15 Şubat’ta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
SPM, 15 Şubat’ta açıklanacak Kasım dönemi işsizlik verilerinde mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise 0,5 puan artarak yüzde 14; istihdam oranının ise 0,5 puan azalarak yüzde 47 seviyelerinde gerçekleşeceğini tahmin etti. Sanayi istihdamının ise ufak bir azalmayla 5 milyon 652 bin kişi seviyesine inmesi bekleniyor.
İlan edilen Ekim 2018 tarım dışı işsizlik oranı ve sanayi istihdamı; tahminimizle birebir örtüştü
SPM çalışmasında geçtiğimiz ay yayımlanan bültene de atıfta bulunularak; işsizlik verilerindeki artışın devam etmesinin beklendiği anımsatıldı ve 15 Ocak tarihinde açıklanan Ekim 2018 dönemi tarım dışı işsizlik oranının tahminleriyle bire bir örtüşerek yüzde 13,6 olarak ilan edildiği bildirildi. Genel işsizlik oranının ise beklentiyi aşarak yüzde 11,6 olarak açıklandığı anlatılan SPM çalışmasında “Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı ise yine beklentimize paralel olarak artmış ve yüzde 13,5 olarak açıklanmıştır” denildi. Sanayi istihdamının ise Ekim dönemi değerine ilişkin tahmin edilen rakam 5 milyon 696 bin kişi olurken, gerçekleşmenin tahminleriyle bire bir örtüşerek 5 milyon 696 bin kişi olarak açıklandığı kaydedilen çalışmada “SPM İlk defa sanayi istihdamını bire bir doğru tahmin eden kuruluş olmuştur” denildi. SPM, tahminlerine göre Kasım döneminde bu sayının 5 milyon 652 bin kişi seviyesinde seyretmesini beklediğini bildirdi.
Yüzde 11,9’luk işsizlik tahmininin gerekçeleri neler?
Çalışmanın sonuç bölümünde ise yüzde 11,9’luk Kasım 2018 dönemi işsizlik tahmininin gerekçeleri ise şöyle anlatıldı: “Kasım döneminde işsizlik verilerindeki artışın, azalarak da olsa devam etmesi beklenmelidir. 2018 yılının 3. çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 4 küçülmüştür. Diğer yandan Kasım döneminde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 1 oranında azalırken, ithalat çok ufak bir miktarda (yüzde 0,03) olsa da artmaya devam etmiştir. Sanayi üretim endeksine (SÜE) bakılacak olursa ise 3,8 puan düştüğü görülmektedir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise (SÜE) 0,3 puan azalmıştır. Tüm bu gelişmelerin Kasım dönemi işgücü piyasalarına yansıması şaşırtıcı olmayacaktır. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.“
İmalat sanayi kapasite kullanım oranları ne diyor?
İmalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO) ise Ekim döneminde geçen yılın aynı ayına göre 4,3 puan azalarak yüzde 75,4 seviyesine düştüğü ve bu rakamın Eylül 2018 dönemi imalat sanayi KKO seviyesinden 0,8 puan düşük olduğu ifade edilen çalışmada “Ekim 2018’de tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 1,2 puan artarak yüzde 73,6 düzeyinde seyretmiştir. Yine aynı dönemde ara malları imalatındaki KKO yüzde 77,7’den yüzde 75,6’ya; yatırım malları imalatındaki KKO ise yüzde 76,4’ten yüzde 75,7’ye inmiştir. Dolayısıyla, ara ve yatırım malları KKO’larının azalma eğiliminin devam ettiği gözlenirken, tüketim malları KKO’sunun artış eğilimine geçtiği görülmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.
SPM: “EKİM 2018 DÖNEMİNDE İŞSİZ OLANLARIN SAYISI, GEÇEN YILIN AYNI DÖNEMİNE GÖRE YÜZDE 15,2 ARTTI”
SPM çalışmasında TÜİK’in Ekim 2018 genel işsizlik oranını yüzde 11,6 olarak açıkladığı ifade edilerek, bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 1,3 puan, Eylül 2018 dönemi işsizlik oranından ise 0,2 puan yüksek olduğu kaydedildi. İşsiz sayısının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 15,2 oranında artarak 3 milyon 287 bin kişiden 3 milyon 788 bin kişiye çıktığı da bildirildi. Tarım dışı işsizlik oranının ise Eylül dönemine göre 0,1 puan artarak yüzde 13,6 seviyesine yükseldiği ve bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 1,3 puan yüksek olduğu belirtildi. Çalışmada “Dolayısıyla işsizlik oranlarındaki artış eğiliminin devam ettiği görülmektedir. Bu oranlar son bir buçuk yılın en yüksek oranlarıdır. Genel işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik oranında Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğilimi devam etmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 121 bin kişi artmıştır.
SPM’nin Ekim-2018 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri şöyle:
İşgücü: Ekim döneminde işgücü, Eylül dönemine göre yüzde 0,5 oranında azalarak 32 milyon 658 bin kişi olarak açıklanmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,3 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 726 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 121 bin kişi artarak 32 milyon 604 bin kişi seviyesine inmiştir. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,4, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,3 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.
İşgücüne Katılım Oranı:: Ekim 2018 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 53,7 olarak açıklanmıştır. Bu oran Eylül döneminden 0,3 puan düşük olmakla beraber geçen yılın aynı döneminden 0,6 puan yüksektir. Diğer yandan, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı Eylül dönemine göre 0,2 puan artarak yüzde 53,6 olarak açıklanmıştır. Bu oran geçen yılın aynı döneminden 0,6 puan yüksektir.
İstihdam:Ekim 2018’de imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 8 bin kişi artarak 5 milyon 243 bin seviyesinde seyrederken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde de toplam istihdam 11 bin kişi azalmıştır. Bunlara paralel olarak sanayi sektörü istihdamı Eylül dönemine göre 2 bin kişi azalarak 5 milyon 696 bin kişi seviyesine inmiştir. Yıllık bazda hem imalat sektöründeki 188 bin, hem de madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 38 bin kişilik artışa mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 226 bin kişi artmıştır.
[ Notu İndir]
İlgili Haberler
