Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Aralık 2018
Pınar Kaynak, Araştırmacı
10 Aralık 2018
SPM’ye göre Eylül-2018 döneminde işsizliği etkileyen verilerde toparlanma yaşandı
SPM: EKONOMİDE KIPIRDANMA İŞARETLERİ VAR; EYLÜL 2018 DÖNEMİNDE İŞSİZLİK 0,1 PUAN AZALIP YÜZDE 11’E İNEBİLİR
Türkiye’de istihdam konusunda kısa vadeli geleceğe dönük tahmin yapan tek kuruluş durumundaki TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), 17 Aralık 2018-Pazartesi günü ilan edilecek Eylül-2018 dönemi işsizlik oranının, (2018-Ağustos dönemine göre) 0,1 puan azalarak yüzde 11 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Eylül-2018 döneminde tarım dışı işsizlik oranı da sabit kalarak yüzde 13,2 olarak belirlenecek.
SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, işsizlik verilerinde Ağustos döneminde gözlenen yukarı yönlü eğilimin Eylül döneminde dizginlenmesini beklediklerini; çünkü bu dönemde ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 17 oranında yükselirken yatırım malları ithalatının yüzde 10, hammadde ithalatının ise yüzde 11 oranında arttığını ifade etti. KAYNAK, eylül döneminde sanayi üretim endeksinin (SÜE) ise 14,1 puan arttığını vurgulayarak “Tüm bu gelişmeler ekonomide yeniden bir kıpırdanmanın işareti olarak kabul edilebilir ve Eylül dönemi işgücü piyasasına da yansıması beklenmelidir” değerlendirmesinde bulundu.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde; araştırmacı Pınar KAYNAK TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarına dair tahminlerini; bu verilerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirdi. SPM, Aralık-2018 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Eylül-2018 dönemine ait 17 Aralıkta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
SPM, 17 Aralıkta açıklanacak Eylül dönemi mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise 0,4 puan artarak yüzde 13,4 oranında gerçekleşeceğini tahmin ederken, istihdam oranının 0,2 puan azalarak yüzde 48,1 seviyesine ineceğini, sanayi istihdamının ise ufak bir azalmayla 5 milyon 719 bin kişi seviyesinde seyredeceğini öngördü.
İşsizlik verilerindeki artış, şiddetini azaltarak da olsa devam edecek
Geçen ayki bültende işsizlik verilerinde artış beklentisinde oldukları anımsatılan SPM çalışmasında, 15 Kasım tarihinde açıklanan Ağustos 2018 dönemi işsizlik oranının bu beklentiyi aşıp (hem genel hem de tarım dışı işsizlik oranında) 0,3 puan artarak, sırasıyla yüzde 11,1 ve yüzde 13,2 olarak açıklandığını bildirdi. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise yatay seyrederek yüzde 13 düzeyinde gerçekleştiği anlatılan SPM çalışmasında, “Eylül 2018 dönemine ilişkin tahminlerimiz işsizlik verilerindeki artışın şiddetini azaltarak da olsa devam etmesi yönünde” denildi. Sanayi istihdamının Ağustos dönemi değerine ilişkin tahmin ettikleri rakamın 5 milyon 708 bin kişi iken, gerçekleşmenin 5 milyon 730 bin kişi olduğu ifade edilen çalışmada, “Tahminlerimize göre Eylül döneminde bu sayının 5 milyon 719 bin kişi seviyesinde seyretmesi beklenmelidir” öngörüsünde bulunuldu.
Ekonomideki kıpırdanma işaretlerinin işsizlik verilerine yansımasını bekliyoruz
Çalışmanın sonuç bölümünde ise “İşsizlik verilerinde Ağustos döneminde gözlediğimiz yukarı yönlü eğilimin Eylül döneminde dizginlenmesi beklenmelidir. Eylül döneminde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 17 oranında artarken; yatırım malları ithalatı yüzde 10, hammadde ithalatı ise yüzde 11 oranında artmıştır. Yine aynı dönemde sanayi üretim endeksi ise (SÜE) 14,1 puan artmıştır. Tüm bu gelişmeler ekonomide yeniden bir kıpırdanmanın işareti olarak kabul edilebilir ve Eylül dönemi işgücü piyasasına da yansıması beklenmelidir. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir” değerlendirmesi yapıldı.
Ağustos 2018’de KKO performansı ne oldu?
SPM çalışmasında imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO), Ağustos döneminde, geçen yılın aynı ayına göre bir puan azalarak yüzde 77,8 seviyesine düştüğü ancak bu rakamının Temmuz 2018 dönemi imalat sanayi KKO seviyesinden 0,7 puan yüksek olduğu bildirildi. Çalışmada imalat sanayinin üç alt ana dalı olan tüketim malları, ara malları ve yatırım malları imalatları için kapasite kullanım oranları da incelendi. Buna göre Ağustos 2018’de tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranı bir önceki ayla aynı kalarak yüzde 73 düzeyinde seyretti; yine aynı dönemde ara malları imalatındaki KKO yüzde 78,8’den yüzde 79,7’ye; yatırım malları imalatındaki KKO ise yüzde 78,6’dan yüzde 78,9’a çıktı. Böylece ara ve yatırım malları KKO’larındaki azalma eğiliminin durulduğu görüldü.
Ağustos-2018 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşandı?
SPM: “Ağustos 2018 Dönemindeki Yüzde 11,1’lik İşsizlik, Son 1,5 Yılın En Yüksek Oranıydı”
SPM çalışmasında TÜİK’in Ağustos 2018 genel işsizlik oranını yüzde 11,1 olarak açıkladığı ifade edilerek, bu oranın bir önceki yılın aynı döneminden 0,5 puan, Temmuz 2018 dönemi işsizlik oranından ise 0,3 puan yüksek olduğu kaydedildi. İşsiz sayısının ise geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 7,8 oranında artarak; 3 milyon 404 bin kişiden 3 milyon 670 bin kişiye çıktığı vurgulanan SPM çalışmasında, “Genel işsizlik oranına paralel olarak tarım dışı işsizlik oranı da Temmuz dönemine göre 0,3 puan artmış ve yüzde 13,2 seviyesinde seyretmiştir. Bu oran bir önceki yılın aynı döneminden 0,4 puan yüksektir. Dolayısıyla, işsizlik oranlarındaki artış eğiliminin devam ettiği görülmektedir. Bu oranlar son 1,5 yılın en yüksek oranlarıdır. Genel işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik oranlarında Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğilimi devam etmektedir” denildi.
İşgücünde 33 milyon kişi sınırına gelindi
SPM’nin Ağustos-2018 dönemi işsizlik verilerine yönelik diğer tespitleri şöyle:
İşgücü: Ağustos döneminde işgücü, Temmuz dönemine göre yüzde 0,6 oranında artarak 32 milyon 989 bin kişi olarak açıklanmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,3 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 756 bin kişinin daha işgücüne katıldığını göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 208 bin kişi artarak 32 milyon 518 bin kişi seviyesine yükselmiştir. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,6 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,4 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.
İşgücüne Katılım Oranı: Ağustos 2018 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 54,3 olarak açıklanmıştır. Bu oran Temmuz döneminden 0,3 puan, geçen yılın aynı döneminden ise 0,6 puan yüksektir. Benzer şekilde mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranı da Temmuz dönemine göre 0,3 puan artarak yüzde 53,5 olarak açıklanmıştır. Bu oran geçen yılın aynı döneminden 0,6 puan yüksektir.
İstihdam: Ağustos 2018’de imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre bin kişi artarak 5 milyon 251 bin seviyesinde seyrederken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde toplam istihdam 27 bin kişi artmıştır. Bunlara paralel olarak sanayi sektörü istihdamı Temmuz dönemine göre 27 bin kişi artarak 5 milyon 730 bin seviyesine ulaşmıştır. Yıllık bazda hem imalat sektöründeki 253 bin, hem de madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründe meydana gelen 41 bin kişilik artışa mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak 293 bin kişi artmıştır.
[ Notu İndir]
İlgili Haberler