Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Ocak 2017
Pınar Kaynak, Araştırmacı,
12 Ocak 2017
SPM’ye göre sonbaharla birlikte işsizlik yeniden yönünü artışa çevirecek
SPM: “EYLÜLDE EKONOMİ YAVAŞLADI, İŞSİZLİKTE EKİM-2016 DÖNEMİNDE 0,2 PUAN ARTIŞ OLACAĞINI TAHMİN EDİYORUZ”
Türkiye’de istihdam konusunda kısa vadeli geleceğe dönük tek tahmin yapan kuruluş durumundaki TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), 16 Ocak 2017-Pazartesi günü ilan edilecek Ekim-2016 dönemi işsizlik oranının, (2016-Eylül dönemine göre) 0,2 puan artarak yüzde 11,5 olarak gerçekleşeceğini tahmin etti.
SPM işsizlikteki yavaşlayan artış eğilimin Ekim döneminde yeniden hareketleneceğini belirterek, Eylül döneminde ihracatın yüzde 8 oranında düştüğünü, yatırım malları ithalatının yüzde 8, hammadde ithalatının ise yüzde 9 oranında azaldığını bildirdi ve “Yine aynı dönemde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise bir önceki döneme nazaran 4,7 puan azalmıştır. Tüm bu veriler ekonomide bir yavaşlama olduğuna işaret etmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde; araştırmacı Pınar KAYNAK TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarına dair tahminlerini; bu verilerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirdi. SPM, Ocak-2017 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını açıklarken, Ekim-2016 dönemine ait 16 Ocak’ta ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.
SPM, önümüzdeki hafta açıklanacak Ekim dönemi tarım dışı işsizlik oranının da 0,2 puan artarak yüzde 13,9’a yükselmesini beklediğini bildirerek; mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının da 0,4 puan artarak yüzde 13,9 seviyesine çıkacağını tahmin etti. İstihdam oranının 0,4 puan azalarak yüzde 46,4 düzeyine düşeceğini bildiren SPM, sanayi istihdamının ise ufak bir artışla 5 milyon 269 bin kişi seviyesinde seyredeceğini öngördü.
Eylül dönemi işsizliği son 1,5 yılın en yüksek işsizlik seviyesi olma özelliğini korudu
Geçtiğimiz ay yayınlanan bültenlerinde Eylül dönemi işsizlik verilerindeki artışın yavaşlamasını ve tarım dışı işsizlik oranının yatay seyretmesini beklediklerini belirten SPM, “TÜİK’in 15 Aralık 2016 tarihinde açıkladığı verilere göre tarım dışı işsizlik oranı beklediğimiz üzere yatay seyretmiş ve yüzde 13,7 oranında kalmıştır. Buna paralel olarak, genel işsizlik oranı da sabit kalarak yüzde 11,3 seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer yandan istihdam oranı, artmış ve yüzde 46,8 seviyesinde gerçekleşmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış (MEA) işsizlik oranı 0,1 puan azalarak yüzde 11,3 ve MEA tarım dışı işsizlik oranı sabit kalarak yüzde 13,5 seviyelerinde gerçekleşmiştir” denildi.
Açıklanan Eylül dönemi işsizlik oranlarının son 1,5 yılın en yüksek seviyesini korumakla birlikte, Ağustos döneminde bu yana artış göstermediğini belirtilen çalışmada, “İşsiz sayısı ise 30 bin kişi artarak 3 milyon 523 bin seviyesine çıkmıştır. İstihdam oranı ivmesi yavaşlamakla birlikte artmaya devam etmiş ve yüzde 46,8 seviyesine ulaşmıştır. Sanayi istihdamı ise Ağustos dönemine göre 36 bin kişi artarak 5 milyon 260 bin kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak hem MEA işsizlik oranı bir önceki döneme kıyasla 0,1 puan azalırken, MEA tarım dışı işsizlik oranı bir önceki döneme göre sabit kalmıştır. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı 5 bin kişi artmıştır. Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam oranı ise 0,4 puan artmıştır” denildi.
Ekonomi ve sanayi sektörünün üretim kapasitesi ile ihracata ait veriler düşüşte; işsizlik artışa geçebilir
SPM çalışmasının sonuç bölümünde ise Ekim 2016 dönemi işsizlik verisindeki 0,2 puanlık artış tahmini şu gerekçelere dayandırıldı: “Eylül döneminde frenleyen artış eğilimin Ekim döneminde yeniden hareketlenmesi beklenmektedir. Eylül döneminde ihracatın yüzde 8 oranında düştüğü görülmektedir. Diğer yandan yatırım malları ithalatı ise yüzde 8, hammadde ithalatı ise yüzde 9 oranında azalmıştır. Yine aynı dönemde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise bir önceki döneme nazaran 4,7 puan azalmıştır. Tüm bu veriler ekonomide bir yavaşlama olduğuna işaret etmektedir. Nitekim yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.“
Sonbaharla birlikte kapasite kullanım oranlarında iyileşme görüldü
İmalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO) ise Eylül döneminde; geçen yılın aynı ayına göre 0,7 puan artarak yüzde 76,6 seviyesine çıktığı ifade edilen çalışmada bu rakamın Ağustos 2016 imalat sanayi KKO’dan 1,4 puan daha yüksek olduğu vurgulandı.
Eylül 2016’da yatırım malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranının bir önceki aya göre sabit kalarak yüzde 76,4 düzeyinde seyrettiği, yine aynı dönemde tüketim malları imalatındaki KKO’nunyüzde 70,9’dan yüzde 73,2’ye; ara malları imalatındaki KKO’nun da yüzde 76,1’den yüzde 77 seviyesine çıktığı bildirildi ve “Dolayısıyla, yatırım malları KKO’sundaki azalma eğiliminin durulduğu görülürken, ara malları ve tüketim malları imalatı KKO’larında ise artış eğilimi olduğu görülmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.
Eylül-2016 Döneminde İşgücü Verilerinde Neler Yaşanmıştı?
İŞSİZLİKTE MAYIS’TAN BU YANA GÖRÜLEN ARTIŞ EĞİLİMİ EYLÜL DÖNEMİNDE FRENLENDİ
SPM’nin TÜİK’ce açıklanan Eylül-2016 dönemi işsizlik verileriyle ilgili analizinde ise işsizlikte Mayıs itibarıyla kendini gösteren artış eğiliminin bu dönemde frenlendiği ifade edilerek, gerek işsizlik gerekse tarım dışı işsizlik oranının bir önceki döneme göre sabit kalmasına dikkat çekildi.
TÜİK, Eylül 2016 genel işsizlik oranını yüzde 11,3 olarak açıklamıştır. Bu oran bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 puan artış gösterirken, Ağustos dönemi işsizlik oranına göre yatay seyretmiştir. İşsiz sayısında ise geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 13,5 oranında bir artış meydana gelmiştir. Diğer yandan tarım dışı işsizlik oranı Ağustos 2016’ya göre sabit kalırken, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 1,3 puan artmış ve yüzde 13,7 oranına çıkmıştır. Dolayısıyla, hem işsizlik hem de tarım dışı işsizlik oranlarında Mayıs dönemi itibariyle kendini gösteren yükseliş eğiliminin Eylül döneminde frenlediği görülmektedir. Genel işsizlik oranı ile tarım dışı işsizlik oranında da Kasım 2012’den bu yana süregelen artış eğilimi ise devam etmektedir.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,1 puan azalırken, geçen yılın aynı dönemine göre 1,1 puan artmış ve yüzde 11,3 seviyesinde gerçekleşmiştir. Mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı ise geçtiğimiz döneme kıyasla sabit kalmış ve yüzde 13,5 olarak açıklanmıştır. Bu rakam bir önceki yılın aynı döneminden ise 1,3 puan yüksektir.
Eylül döneminde işgücü, Ağustos dönemine göre yüzde 0,4 oranında artmış ve 31 milyon 87 bin kişi olarak açıklanmıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,7 oranında bir artış görülmektedir. Bu da 828 bin kişinin daha işgücüne katıldığı anlamına gelmektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü bir önceki döneme göre 270 bin kişi artarak 30 milyon 812 bin kişi seviyesine çıkmıştır. Bu da bir önceki döneme göre yüzde 0,9 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,8 oranında bir genişleme olduğuna işaret etmektedir.
Eylül 2016 toplam işgücüne katılım oranı (İKO) yüzde 52,8 olarak açıklanmıştır. Bu oran Ağustos dönemine göre 0,2 puanlık, geçen yılın aynı dönemine göre ise 0,7 puanlık bir artış olduğunu göstermektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış genel işgücüne katılım oranı, Ağustos dönemine göre 0,4 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 0,7 puan yükselerek yüzde 52,3 seviyesinde seyretmiştir.
Eylül 2016’da imalat sektöründe istihdam bir önceki döneme göre 46 bin kişi artarak 4 milyon 891 bin seviyesine çıkarken, madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektörlerinde toplam istihdam 10 bin kişi azalmıştır. Bu artışlara binaen sanayi sektörü istihdamında Ağustos dönemine göre 36 bin kişilik bir artış meydana gelmiştir. Yıllık bazda imalat sektöründe 98 bin kişilik düşüş ve madencilik ve taş ocakçılığı ile altyapı hizmetleri sektöründeki 31 bin kişilik artışa mukabil, sanayi istihdamı yıllık olarak toplam 67 bin kişi azalmıştır.
[ Notu İndir]
İlgili Haberler
