Mesleki eğitimde yüksek gelir beklentisi ön plana çıkıyor
9 Kasım 2013
TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM) Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN, meslek edinmek isteyen işsizlerin en çok hangi alanlardaki kursları tercih ettiğini açıkladı:
Buna göre işsizler, kurs bitip işe girdiğinde daha yüksek kazanç beklentisi, bu işlerin gelecekte de önemini koruyacağı ve kendilerini geliştirebilecekleri düşüncesiyle ‘teknoloji yoğun’ sektörlere yönelik mesleki eğitimlere daha çok ilgi gösteriyor.
İşsizler, en çok sırasıyla; elektrik, elektronik, makine ve beyaz eşya, enerji üretimi ve işletme ile otomotiv ve taşımacılık sektörlerindeki meslek edindirme kurslarıyla ilgileniyor. İşsizler, uzun dönemde sağlayabileceği kazançlara ilişkin kaygı ve olumsuz beklentiler sebebiyle tarım ve hayvancılık, gıda ve içecek, madencilik ile tekstil ve hammaddeleri sektörlerindeki meslek kurslarına ise başvurmakta ‘gönülsüz’ davranıyor.
UMEM’in 2 yıllık uygulama sonuçları analiz edildi
SPM, Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Beceri ’10 Projesi kapsamında firmaların eleman talepleri ile bu talepleri karşılamaya aday işsizlerin meslek edindirme kurslarına başvurularını bir çalışma notu ile analiz etti. 2010-2012 dönemi uygulamalarından elde edilen verilerle hazırlanan ‘Türkiye’de Ara Eleman Arzı ve Talebinde Sektörel ve Bölgesel Dengesizlikler’ başlıklı çalışmada, işsizlerin en çok rağbet ettiği kursların ‘Elektrik, elektronik, makine ve beyaz eşya’ sektöründe olduğu görüldü. Bu alandaki kurslara sektördeki firmaların talep ettiği (ihtiyaç duyduğu) eleman sayısının 2.1 katı kadar işsiz başvuru yaptı.
‘Enerji üretimi ve işletme’ sektöründe firmaların eleman talebinin 1.7 katı, ‘Otomotiv ve taşımacılık’ sektöründe 1.4 katı, ‘inşaat ve çimento’ sektöründe 1.4 katı, ‘ağaç ürünleri ve mobilya’ sektöründe de 1.1 katı kadar işsiz meslek edindirme kursu başvurusunda bulundu.
Tarım ve hayvancılığa ilgi yok denecek kadar az
İşsizlerin kurs görmek üzere başvurmaktan kaçındıkları sektörler arasında ilk sırayı ise ‘Tarım ve hayvancılık’ aldı. Bu sektördeki firmaların talep ettiği kurs mezunu eleman sayısının ancak yüzde 10’u kadar işsiz, tarım ve hayvancılık alanında mesleki kurs görmek için başvuruda bulundu. ‘Gıda ve içecek’ sektöründe firmaların talep ettiğinin yüzde 20’si kadar işsiz kurs görmek için başvururken, bu oran ‘madencilik’te yüzde 40, ‘Tekstil ve hammaddeleri’ sektöründe yüzde 70, ‘demir, çelik ve metal sanayisi’ sektöründe yüzde 90 oldu.
Ankara’da kurs görmek isteyen toplam işsiz sayısı, firmaların eleman talebine eşit çıktı
Çalışmada bölge ve illere göre sonuçlarda analiz edildi. Buna göre, Ankara'da, kurslara katılmak için başvuranların sayısı, işverenlerin talep ettiği kişilerle hemen hemen aynı oldu. Gaziantep, Kilis, Adıyaman, Bolu, Düzce, Yalova ve Sakarya'da hemen hemen talep edilen çalışan sayısı ile açılan kurslara katılan kişi sayısı aynı gerçekleşti.
Bitlis, Hakkari, Muş, Van bölgelerinde açılan kurslara, bildirilen eleman talebinin 6,5 katı, Erzurum, Erzincan, Bayburt bölgesinde ise 5.31 katı başvuru geldi.
GAP kapsamında bulunan Diyarbakır ve Şanlıurfa'da ise tersi bir durum ortaya çıktı. Talep edilen açık işlere yönelik sayının yüzde 64'ü kadar işsiz açılan kurslara başvuru yaptı. Bunun sebebi "Bu iki kentte yaratılan sanayi-dışı istihdam olanakları sebebiyle meslek edindirme kurslarına başvuranların sayısı, işyerlerinin kurs görmüş kişileri çalıştırabilme talebinden daha az ve 0.64 düzeyinde bulunuyor. Yani bu 2 önemli kentte işsizler, GAP projesinin yarattığı tarımsal, sanayi ve hizmet sektöründeki iş imkanları sebebiyle meslek kurslarına daha az ilgi gösteriyor" olarak açıklandı.
Sanayi dışı iş alternatiflerinin varlığı, Batıda kurs görmek isteyen işsizleri azaltıyor
Çalışmada ayrıca eleman talepleri ile kurs başvurularının durumu Batı, İç ve Doğu bölgeleri bağlamında da incelendi. Buna göre firmaların talep ettiği elemana kıyasla, kursiyer başvurusu sayısının Batıda daha az (1’in altında); İç ve Doğuya gidildikçe daha çok (1’in üstünde) olduğu gözlemlendi.
Bu durum, hizmet sektörünün daha gelişmiş ve verimli tarım alanlarının daha fazla olduğu Batı illerinde, sanayi dışı iş alternatiflerinin daha çok olması sebebiyle, işsizlerin meslek kursu görme talebinin az olmasıyla açıklandı.
İlgili Haberler
