Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri, Ekim 2013
Esra Doğan, Misafir Araştırmacı
Mehmet Furkan Karaca, Yardımcı Araştırmacı
12 Ekim 2013
TOBB ETÜ SPM, sanayi istihdamındaki gelişmelerden kaygılı:
“Üçüncü Çeyrekte Sanayi Sektöründe Olumsuz Beklentiler Güçlenmeye Başladı”
İstihdamda önemli ve etkili bir yere sahip olan imalat sanayisi kapasite kullanım oranları ile geleceğe yönelik tahmin yapmaya çalışan TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM), Temmuz ayı verilerine dayanarak kaygılı bir tablo çizdi. İşsizlik oranının Temmuz’da yüzde 9.3 ile yükselişe geçtiğini ve mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranının son iki yılın en yüksek değerine ulaştığını hatırlatan SPM, imalat sanayisinde bu yılın başından itibaren gelişen olumlu beklentilerin ise yerini olumsuz beklentilere bırakmaya başladığı yorumunu yaptı.
SPM Misafir Araştırmacısı Esra DOĞAN ile Yardımcı Araştırmacı Mehmet Furkan KARACA tarafından hazırlanan ‘Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri’ adlı çalışmanın Ekim sayısında; sanayi istihdamında 8 aylık kararlı artıştan sonra ilk kez Haziranda gözlenen düşüşün Temmuz’da da devam ettiğine dikkat çekildi ve “TÜİK, Temmuz ayında sanayideki toplam istihdamın 4 milyon 991 bin kişiye düştüğünü duyurmuştur. Yani sanayi istihdamında, Hazirana göre 24 bin kişilik düşüş gözlenmiştir” değerlendirmesinde bulunuldu. Sanayi sektöründeki toplam istihdamın yüzde 93’ünü oluşturan imalat sanayisinde, Hazirana göre 41 bin kişilik istihdam düşüşü gözlendiğini vurgulayan SPM, Hazirandaki 31 bin kişilik düşüşün Temmuz’da artarak devam etmesinin kaygıları arttırdığını ifade etti. SPM, sanayi istihdamının alt sektörlerdeki dağılımı incelendiğinde; imalat sanayi istihdamının 4 milyon 648 bin kişiye düştüğünün görüldüğünü kaydetti.
İmalat sanayisi KKO artışı, 3. Çeyrekte sürdürülemedi
SPM, Merkez Bankasının yaptığı “İktisadi Yönelim Anketi (İYA)” sonuçlarına dayalı olarak elde edilen verilerin; imalat sanayi işletmelerinin mevcut fiziki kapasitelerine göre, fiilen gerçekleşen kapasite kullanımlarını yani kapasite kullanım oranlarını elde etmeyi amaçladığını bildirdi. Böylece firma yöneticilerinin gelecek döneme dair beklentileri hakkında fikir sahibi olunabileceğini anlatan SPM, kapasite kullanım oranı artışı ile işsizlik arasında ters yönlü bir ilişki bulunduğunu vurguladı.
Bu ankete bakıldığında imalat sanayi kapasite kullanım oranının (KKO) Temmuzda bir önceki aya göre 0,2, geçen yılın aynı dönemine göre ise 0,7 puanlık artışlarla yüzde 75,5 seviyesinde gerçekleştiğinin görüldüğünü bildiren SPM “Bununla birlikte 2013’ün başından itibaren imalat sanayi KKO’daki artışın 3. çeyrek boyunca sürdürülemediği gözlenmektedir. Başka bir ifadeyle, imalat sanayi kapasite kullanım oranında ilk iki çeyrekte gözlenen kararlı artış, Ağustos ve Eylül aylarında sürdürülememiştir. Bunu olumlu beklentilerin yerini olumsuz beklentilere bırakmakta olduğu şeklinde yorumlamak mümkündür. Mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi kapasite kullanım oranı ise yüzde 74,9’da kalmıştır. Haziran dönemine göre değişim göstermeyen mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 0,6 puanlık artışa işaret etmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
SPM’den bir kez daha işsizlik artışında ‘siyasi gelişmeler’ vurgusu…
Çalışmanın sonuç bölümünde ise Haziranda imalat sanayi istihdamında gerçekleşen 30 bin kişilik düşüşün siyasi gelişmelerden kaynaklanmış olabileceği yorumunda bulunduğunu hatırlatan SPM, “Tarım ve inşaatta görülen istihdam artışları mevsimsel etkilerden kaynaklandığından ve hizmetlerdeki istihdamda önemli bir zayıflama görüldüğünden siyasi gelişmelerin istihdamı olumsuz etkilediği sonucuna varmıştık. Temmuzda, Hazirana göre imalat sanayi istihdamındaki düşüşün 41 bin kişiye çıkması ve inşaatta 99 bin, hizmetlerde 181 bin kişilik istihdam kayıplarının görülmesi; siyasi gelişmelerin istihdama olumsuz etkileri konusundaki kaygımızı arttırmıştır” analizini paylaştı.
Çalışmada; Temmuz ayı işgücü verileri incelendiğinde, işgücünde son 5 yıldır Temmuz ayında ilk kez daralma görülmesi ‘ilginç bir gelişme’ olarak yorumlanırken, “Bununla birlikte işgücüne katılım oranı, 2013 yılında ilk kez düşmüştür. Hazirana göre; genel işgücüne katılım oranında 0,2, erkeklerde 0,1, kadınlarda ise 0,3 puanlık düşüşler söz konusudur. İşgücüne katılımda 2013 yılında ilk kez düşüş görülmesi ve daralan işgücüne rağmen işsizlikte hem aylık hem de yıllık bazda artışlar görülmesi son derece önemli ve dikkat çekici gelişmelerdir” denildi.
[İndir]